کهن ترین کتیبه از زمان کوروش هخامنشی (رویدادنامه نبونید و کوروش بزرگ)
رويدادنامه نبونيد - کوروش (که نخستين ترجمه فارسی متن کامل آن در اين جا منتشر میشود)، واپسين نمونه از سنت ديرين نگارش رويدادنامههای متکی بر گاهشماری در ميانرودان (بينالنهرين) است. اين کتيبه به ثبت رويدادهای سال نخست پادشاهی نبونيد (556/ 555 پيش از ميلاد) تا سال نخست پادشاهی کوروش بزرگ بر بابل (539/ 538 پيش از ميلاد) میپردازد و در زمان پادشاهی کوروش و پيش از منشور معروف او نوشته شده است. اين سند با اين که بسيار کوتاه و آسيبديده است، از چند جهت اهميتی فراوان دارد :
- کهنترين سند مکتوب از زمان پادشاهی کوروش بزرگ هخامنشی؛
- کهنترين منبع بازگويی غلبه کوروش بر سرزمينهای ديگر و از جمله تصرف بابل؛
- کهنترين راوی حملههای متقابل آستياگ و کوروش، معرفی آستياگ به عنوان آغازگر نبرد و سپس سقوط آستياگ، آخرين پادشاه مادی و پايان شاهنشاهی ماد؛
- بازگويی رويدادهای سالهای پادشاهی آخرين شاه بابل و پايان هميشگی استقلال آن.
رويدادهای زمان ورود کوروش به بابل، با همه گزيدهگويی آن، بسيار خواندنی و منبعی ارزنده برای آگاهی بيشتر و درستتر از رفتار کوروش با مردمان شهرهای مغلوب و گرامی داشت خدايان، اديان و آيينهای آنان بشمار میرود. همچنين اين متن، آگاهیهايی اندک اما مهم از رفتار شايسته کمبوجيه با نيايشگاهها و باورهای مردمی را عرضه میدارد. به گمان اين نگارنده، متن رويدادنامه میتواند آموزگار شايستهای برای امروز ما نيز باشد. تاريخنويسی بی طرفانه، منصفانه، بدون اغراق و بزرگنمايی يا کوچکنمايی و بدون هرگونه توهين يا تمجيد خطاب به هر شخصی و حتی خدايان و شاهان، از ويژگیهای ارزنده اين سند تاريخی است. گزارش و تفسيری مشروحتر از دادههای تاريخی و تقويمی متن حاضر و نيز منشور نبونيد در آينده منتشر خواهد شد.
رويدادنامه نبونيد و کوروش، لوحه گلی و دو رويه به خط و زبان بابلی نو (اَکدی) و به بلندی 15 سانتی متر است که به احتمال از شهر بابل بدست آمده و اکنون در گالری 55 موزه بريتانيا در لندن (قفسه 15) نگهداری میشود. بخشهای وسيعی از اين لوحه آسيب ديده و خواندن کامل آن به دليل افتادگیهای فراوان، ممکن نمیشود....
برروی ادامه کلیک کنید...
بنام خدایی که کوروش را آفرید